Według danych OECD, zapotrzebowanie na usługi opiekuńcze będzie stale wzrastać w związku z procesem starzenia się społeczeństwa. Dr Jacek Barszczewski z OECD podkreślił, że obecnie aż jedna czwarta osób starszych w krajach OECD potrzebuje długoterminowej opieki podczas konferencji na temat opieki długoterminowej w Polsce i innych krajach OECD, która odbyła się w Szkole Głównej Handlowej (SGH) w Warszawie.
Prognozuje się, że w krajach OECD zapotrzebowanie na opiekę długoterminową dla osób starszych wzrośnie o ponad 30% do 2050 roku w związku ze starzeniem się społeczeństwa.
Według eksperta ds. polityki zdrowotnej OECD, dr. Jacka Barszczewskiego, koszty opieki długoterminowej przekraczają 100 proc. mediany dochodu w niemal wszystkich krajach OECD, co sprawia, że wielu seniorów nie stać na tę formę opieki.
OECD oraz Międzykolegialne Centrum Badań nad Rodzinami i Generacjami w SGH zorganizowały konferencję poświęconą opiece długoterminowej dla osób starszych. Spotkanie miało na celu analizę systemów opieki długoterminowej w krajach OECD oraz porównanie ich z sytuacją w Polsce, opierając się na raporcie „Opieka długoterminowa w Polsce i pozostałych krajach OECD” opracowanym przez OECD.
„Wykorzystując międzynarodowe porównania, wydarzenie ma na celu zidentyfikowanie kluczowych wyzwań, zbadanie możliwości oraz zaproponowanie potencjalnych rozwiązań na rzecz poprawy systemu opieki długoterminowej w Polsce” – powiedziała prorektorka SGH ds. nauki. dr hab. Agnieszka Chłoń-Domińczak, prof. SGH.
Nowy raport OECD analizuje rozkład potrzeb w zakresie opieki długoterminowej, koszty i publiczne wsparcie dla usług opiekuńczych, wydatki z własnych środków na opiekę długoterminową i ich wpływ na ubóstwo. Ponadto, raport zawiera prognozy popytu na usługi opiekuńcze i symulacje wydatków publicznych na te usługi.
„Obserwujemy zmiany w strukturze ludności Polski. W UE w 2050 roku trzy na 10 osób będzie miało ponad 65 lat, dziś są to dwie osoby. Żeby zachować populację w zdrowiu, rekomendujemy wspieranie zdrowego stylu życia, a także rozwijanie systemu opieki długoterminowej” – mówił Mark Pearson, zastępca dyrektora Dyrektoriatu OECD ds. Zatrudnienia, Pracy i Spraw Społecznych (ELS). „W Polsce szczególny nacisk warto położyć na zwiększenie finansowania i poprawę koordynacji usług” – dodał.
Według raportu OECD, popyt na usługi opiekuńcze będzie stale rosnąć z powodu starzejącej się populacji, przy jednoczesnym spadku liczby opiekunów. Dr Barszczewski szacuje, że obecnie około jednej czwartej osób starszych wymaga długoterminowej opieki.
Analiza eksperta wykazała, że opieka długoterminowa generuje znaczące różnice kosztów między krajami należącymi do OECD. W Polsce, koszty opieki domowej i instytucjonalnej dla osób o wysokich potrzebach wynoszą średnio około 150% mediany dochodu osób w wieku 65+, co plasuje nas na niższym poziomie w porównaniu z innymi krajami OECD. Konkretnie, koszty te w złotówkach wynoszą około 600 zł dla osób o niskich potrzebach, 2000 zł dla potrzeb umiarkowanych i prawie 4000 zł dla potrzeb wysokich. Te kwoty są bardzo wysokie, zwłaszcza dla osób starszych z wysokimi potrzebami.
„Warto jednak podkreślić, że w niemal wszystkich krajach OECD koszty opieki długoterminowej przekraczają 100 proc. mediany dochodu, co sprawia, że bez znaczącego wsparcia publicznego staje się ona finansowo nieosiągalna dla wielu seniorów” – zauważył Barszczewski.
W Polsce obecnie realizowane są prace nad utworzeniem systemu opieki długoterminowej. Informacje na ten temat zostały podane podczas panelu dyskusyjnego prowadzonego przez prof. dr. hab. Piotra Błędowskiego, dyrektora Instytutu Gospodarstwa Społecznego Kolegium Ekonomiczno-Społecznego SGH.
„Tworzymy definicję opieki długoterminowej. Pracujemy nad skoordynowaniem działań prowadzonych w tym obszarze przez resorty rodziny i zdrowia. Elementy opieki i wsparcia osób starszych są w tych dwóch systemach, chcemy, żeby się uzupełniały” – przekonywała Marzena Okła-Drewnowicz, ministra do spraw polityki senioralnej.
Katarzyna Nowakowska, wiceministra rodziny, pracy i polityki społecznej, podkreśliła, że kluczowym elementem nowego systemu opieki długoterminowej jest deinstytucjonalizacja. Oznacza to przesunięcie uwagi z placówek całodobowego pobytu na wsparcie środowiskowe przy wykorzystaniu usług społecznych, aby umożliwić osobom niesamodzielnym pozostanie w swoim środowisku. Wiceministra zaznaczyła, że prace nad nowym systemem są złożone, ale konieczne, aby utrzymać istniejący system oparty na domach pomocy i rozwijać opiekę w domach. Finansowanie i budowa nowych struktur to wyzwanie dla rządu i samorządów.
„Deinstytucjonalizacja to najlepsza metoda opieki, ale czasem niemożliwa, na przykład w przypadku osób wymagających stałego nadzoru. Jest to trudne, ale warto wypracować model, w którym senior pozostaje jak najdłużej w swoim środowisku, w myśl przysłowia, że starych drzew się nie przesadza” – przekonywała Urszula Demkow, wiceministra zdrowia.
Na zakończenie konferencji eksperci podkreślili konieczność zwiększenia znaczenia opieki długoterminowej, z uwagi na prognozowany wzrost zapotrzebowania na nią w przyszłości.
Osoby starsze zauważyły, że opieka długoterminowa jest kosztowna, a publiczne wsparcie w Polsce jest niewystarczające, co utrudnia dostęp do niej.
„Reformowanie opieki długoterminowej to gra długoterminowa. Koszty są natychmiastowe, zaś efekty staną się widoczne po dziesięcioleciach” – powiedział na koniec dr hab. Paweł Kubicki, prof. SGH, kierownik Katedry Polityki Społecznej w Instytucie Gospodarstwa Społecznego.
Dystrybucja: pap-mediaroom.pl
